Qo'qon - Markaziy Osiyoning hunarmandchilik poytaxti

Qo‘qon – Markaziy Osiyoning hunarmandchilik poytaxti

Qo‘qon qadimdan Markaziy Osiyoda hunarmandchilik markazi sifatida tanilgan shahar hisoblanadi. Bu yerda asrlar davomida turli kasb-hunar an’analari shakllanib, yuksak darajada rivojlangan. Qo‘qon hunarmandchiligi nafaqat O‘zbekiston, balki butun mintaqa madaniy merosining ajralmas qismi sanaladi.

Hunarmandchilik tarixidan

Qo‘qon shahrining geografik joylashuvi, Buyuk ipak yo‘li chorrahasida bo‘lishi, bu yerda hunarmandchilikning taraqqiy etishiga katta ta’sir ko‘rsatgan. Savdo yo‘llari orqali turli xalqlar o‘zaro aloqaga kirishib, nafaqat mahsulot, balki hunar sirlarini ham almashib kelgan. Shu boisdan Qo‘qon hunarmandlari temirchilik, kulolchilik, zargarlik, yog‘och o‘ymakorligi, to‘qimachilik kabi sohalarda yuksak mahorat ko‘rsatganlar.

Qo‘qon hunarmandchiligida o‘ziga xoslik

  • Kulolchilik – Qo‘qon kulollari yasagan idishlar o‘zining nafis naqshlari, rang-barang bo‘yoqlari va mustahkamligi bilan mashhur.

  • Zargarlik – Qo‘qon zargarlari yaratgan taqinchoqlar oltin va kumushni nozik ishlov berishda, naqsh va bezaklarda betakror uslubni shakllantirgan.

  • To‘qimachilik – Qo‘qon atlas va adraslari nafaqat O‘zbekiston, balki butun dunyoda qadrlanadi. Ularning jilvali ranglari va tabiiy ip gazlamalari o‘zbek milliy liboslariga alohida go‘zallik bag‘ishlagan.

  • Yog‘och o‘ymakorligi – qo‘qonlik ustalar yasagan eshik, ustun va uy jihozlari Sharq me’morchiligiga xos san’at asarlari sifatida qadrlanadi.

Qo‘qon – hunarmandchilik poytaxti sifatida

Bugungi kunda Qo‘qon shahrida o‘tkazilayotgan Xalqaro Hunarmandchilik festivali uning bu maqomini yanada mustahkamlab bormoqda. Turli mamlakatlardan kelgan ustalar o‘z hunarlarini namoyish etar ekan, Qo‘qon hunarmandchiligi tarixiy va zamonaviy uyg‘unlikni namoyon etmoqda. Shahar nafaqat hunar markazi, balki ijodkorlar, san’at ahli va sayyohlar uchrashuv joyiga aylangan.

Xulosa

Qo‘qon hunarmandchiligi – bu asrlar davomida shakllangan san’at va mehnat uyg‘unligi, xalq ijodining yorqin namunasidir. Shu bois, uni “Markaziy Osiyoning hunarmandchilik poytaxti” deb atash bejiz emas. Qo‘qonning hunarmandlik merosi bugun ham milliy g‘ururimizni yuksaltirib, kelajak avlodlarga bebaho boylik bo‘lib xizmat qilmoqda.